Henize Nilgün Karataş'ın Romanı: Defne ya da Bazı Tuhaf Hayatlar

Uzun yıllar gazeteci olarak ekonomi haberleri yazan Henize Nilgün Karataş, ilk romanı "Defne ya da Bazı Tuhaf Hayatlar"da gerçekle kurguyu, geçmişle geleceği bir araya getirerek okuyucularına aktarıyor. A7 Kitap etiketiyle raflarda yerini alan roman, hayatın tuhaflıkları üzerinden okuyucularını farklı yaşamların tanıklığına davet ederken, herkesin kendi hikayesine sahip çıkması gerektiğini hatırlatıyor. Roman, kadın cinayetlerinden toplumsal cinsiyet rollerine, aşkın yıkıcılığından geçmiş travmaların sarsıntısına kadar birçok temayı postmodern bir anlatımla sunuyor. Bunu yaparken bilim ile büyü, gelecek ile düş arasında, aşk, fedakarlık ve tüm duyguları iç içe geçiriyor.

Yazar, H. Nilgün Karataş'ın “Kişilik bir iyileşme hikayesi” olarak tanımladığı romana, Defne’nin hikayesi merkez alıyor. Defne, kadın cinayetlerinin sembol isimlerinden biri olan Zuleyha Şet ile aynı gün, aynı saatlerde bir camdan kuleden düşüyor ve günlerce komada kaldıktan sonra hayata tutunuyor. Uyandığında 2222 yılından gelen bir interseks performans sanatçısı olduğunu iddia eden Defne, kendini bulma yolculuğunda ablası Selma Rüza ve komşusu Servan ile birlikte ilerliyor.

Roman, birden fazla anlatıcı barındırıyor. İki ayrı anlatıcıdan dinlediklerini tek bir anlatıya dönüştüren isimsiz anlatıcı, Defne’nin tuttuğu kayıtlardan da yararlanarak okuyucuya adeta bir zaman yolculuğu yaşatıyor. Alt metninde kadın cinayetlerinin ve patriarkal düzenin etkilerini sorgulayan roman, bir sarkaç gibi 2018 Türkiye’si ile 22220’nin Mauna Kealand’ı arasında gidip geliyor. Böylece okuyucusunu mitolojiden psikolojiye, telepatiden lucid rüyalara, astrolojiden metafiziğe kadar çok katmanlı bir dünyanın içine çekiyor.

Anlatım dili ile ele aldığı temaları postmodern bir yaklaşımla aktaran "Defne ya da Bazı Tuhaf Hayatlar", yaptığı saptama, göndermeler ve atıflarla insan olmanın varoluşsal zaaflarına, sancılarına vurgu yapıyor. Okurken durup üzerine düşünmemiz gereken cümleler sunan roman, bir yandan tanıdık gelen diğer yandan tuhaf hayat hikayeleriyle, dayatmacı düzenlerin, toplumsal kalıpların insanda yarattığı hem fiziki hem de zihinsel hasarlara dikkat çekiyor. Bunu sessiz bir çığlık gibi usulca okuyucularına hissettiren roman; "Herkesin kendi hikayesine sahip çıkması" gerektiğini ise travmalar, arayışlar, düzeltmeye çalıştığı hayatlar üzerinden yüksek sesle söylüyor.

Henize Nilgün Karataş, "Defne ya da Bazı Tuhaf Hayatlar"da ana karakterlerin hem yaralı hem de kusurlu olduğuna dikkat çekerken, okuyuculara şu ipuçlarını veriyor: “Tüm iyi niyetlerine rağmen birbirlerine iyi gelmek isterken yalan da söylüyorlar, yanlışlıklara da kapılıyorlar, bencillik tuzağına da düşüyorlar.” Aşkın bedelini yaşayan Defne ya da nam-ı diğer Deff; zaman ve şehvetini geliştirmek için aile geçmişini, dönüşüm sevdasını sorguluyor. Feminist duruşuyla, dik başlı ve görgülü görünmeyi tercih eden Selma Rüza, onu kaygılandıran geleceği şekillendirmeye çalışıyor. Bir erkek olarak erkek terörüyle mağduru olan Servan ise, anda kalarak anlamlandırdığı hikayelerin peşinde koşuyor. Herkes kendi bildiği yoldan iyileşmeye çalışırken, bunu yaparken üstlendikleri kimlik ve kişiliklere de yaptırımda bulunmaktan alamıyorlar kendilerini.

Defne'yi merkezine alan romanın asıl derdi ise “uyum ve uzlaşma” adına kendi gerçek hayatlarımızdan vazgeçmemizdir. Zaten hikayenin anlatıcıları da “tuhaf” hayatlar üzerinden herkesin kendi hikayesine sahip çıkması gerektiğini vurguluyor. Roman, okuyucusuna mutlu ya da mutsuz bir son vadetmiyor. Elbette bir son var ama bunu kimin nasıl algılayacağına bırakıyor. Önemli olan son değil, kahramanı olduğumuz hikayeyi biz mi yazıyoruz, başkaları mı? Anlatıcıların dediği gibi evrenin zamanı sonsuz olabilir. Bizim elimizde ise hatırlayabildiğimiz tek bir hayat var.

Arka Kapak:

Aynı gece, iki ayrı kentte, iki cam kuleden düşen iki genç kız. Biri, adını kadın dayanışmasına miras bırakarak gitti. Bu okuyacağınız, hayatta kalan Defne’nin hikayesi.

Roman adı: Defne ya da Bazı Tuhaf Hayatlar

Yazar: Henize Nilgün Karataş

Yayınevi: A7 Kitap